عزت نفس ممکن است به راحتی نادیده گرفته شود، اما توجه مثبت به خود میتواند تفاوت زیادی در زندگی ایجاد کند. اینکه به خود ایمان داشته باشید، ارزش خود را بدانید و خودتان را حمایت کنید، اصولاً به مراقبت از خود و دیگران کمک میکند. اینکه چگونه عزت نفس را ارتقا دهید، یک نکته اساسی است که در زندگی موفق و شاد حائز اهمیت است. این نکات برای افرادی که به مواد مخدر نیز اعتیاد دارند یا فردی ترک اعتیاد را تجربه کرده بسیار نکته قابل تامل ی است.
فهرست
عزت نفس یعنی چه؟
برای داشتن عزت نفس بالا، باید بهتر بفهمیم چه چیزی این عزت نفس را شکل میدهد و چگونه میتواند در زندگی ما تأثیر بگذارد. در واقع، عزت نفس به معنای ارزشگذاری و احترام به خود است. به عبارت سادهتر، احساس خودداری و ارزشمندی در نگاه به خود و دیگران.
بالا بردن عزت نفس تنها به معنای دوست داشتن خود نیست، بلکه عشق و ارزش دادن به خودتان، به تمامیت و کرامتتان است. همچنین، این به معنای باور به تواناییهای خود برای یادگیری، دستیابی به آرزوها و انجام کارها به تنهایی است. به این معنا که فکر میکنید افکار، احساسات و نظرات شما ارزش دارند.
این شامل نگاه کلی شما به خودتان است، از جمله شخصیت، توانمندیها، موفقیتها، تجربیات گذشته، ارتباطات و حتی بدنتان. این همانطور که دیگران شما را میبینند.
هر فرد ممکن است بر روی بخشهای مختلفی که بر عزت نفس او تأثیر میگذارد، تمرکز کند. ممکن است برای یکی ظاهر، رابطه، یا مهارتهای شغلی مهم باشد. این تمرکزها در تصویر کلی که از خود دارید و احساسی که نسبت به آن دارید، نقش دارند.
عزت نفس پایین نشانه افسردگی است؟
مهم است بدانیم که عزت نفس پایین نهایتاً به معنای ابتلا به افسردگی نیست، اما میتواند یک عامل خطر برای آن در نظر گرفته شود. این دو مفهوم ممکن است به نظر همپوشانی داشته باشند، اما عزت نفس پایین به عنوان یکی از عوامل موجود، ممکن است در فرایند افسردگی نقش داشته باشد.
افسردگی وضعیتی است که بر ذهن و بدن اثر میگذارد، اما عزت نفس نحوه تفکر و احساس شخص را درباره خودش تعریف میکند.
باید این نکته را در نظر بگیرید که بالا یا پایین بودن عزت نفس شما تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که برخی از آنها قابل کنترل شما هستند و برخی دیگر نه. مهمترین امر در این مواقع این است که چه جنبههایی از وجودتان را در نظر میگیرید و به چه چیزهایی اهمیت میدهید. و میزان لطف و مهربانی که به خودتان در مقابل اتفاقات حتی اتفاقات کماهمیت نشان میدهید نقش مهمی در این موضوع دارد.
در واقع عزت نفس، تصویری است که از خودتان خلق میکنید، بخشهایی از شخصیت و هویتتان که انتخاب میکنید و آنها را تأکید میکنید. به طور اساسی، مهم نیست چه چیزی را میبینید، بلکه اینکه چگونه آن را میبینید، همانطور که فیلسوف معروف، دیوید ثورو، یکبار گفت: “مسئله این نیست که به چه چیزی نگاه میکنید، بلکه این است که چه چیزی میبینید.
[elementor-template id=”3833″]
عزت نفس بالا به چه معنی است؟
طور کلی یعنی به خودتان احترام میگذارید. اشتباه نکید ! این به این معنی نیست که همه چیز را درباره خودتان دوست دارید یا فکر میکنید که کامل هستید. اما این دلیل بر این نمیشود که از خود انتقاد نکنید و حتی ممکن است بخشهایی از خود را داشته باشید که نسبت به سایر عناصر کمتر به آن افتخار میکنید یا از آن خوشحال نیستید.
اما اگر این ویژگی را داشته باشید، افکار مثبت درباره خودتان بیشتر از افکار منفی است و اینکه منفی باشید، ارزش شما به عنوان یک شخص را کاهش نمیدهد.بنابراین، عزت نفس بالا یک چارچوب ذهنی است که به شما این امکان را میدهد نقاط قوت خود را جشن بگیرید، نقاط ضعف خود را به چالش بکشید و احساس خوبی نسبت به خود و زندگیتان داشته باشید. این به شما اجازه میدهد که در نگاهتان به فراز و نشیبهای روزمره، برای خودتان ارزش قائل باشید، به خودتان اعتماد داشته باشید و به خودتان احترام بگذارید.
عزت نفس بالا به شما کمک میکند تا متفاوت نگاه کنید همه چیز را به شخصیت خودتان ارتباط ندهید. این ویژگی، به شما این امکان را میدهد که زندگی و مسائل را فراتر از خودتان ببینید و در عین حال از جایگاهتان در دنیا اطمینان حاصل کنید.
ویژگی های عزت نفس بالا عبارتند از:
- داشتن نگاه مثبت به خود
- تجربه بالندگی به خود در نقاط قوت وبه چالش کشیدن نقاط ضعف
- دیدن فراز و نشیبهای روزمره در چارچوب کلی زندگی
عجیب اما واقعیت اینجاست که داشتن عزت نفس بالا همیشه به ویژگیهای خاص یا شرایط معینی که ممکن است به طور قابل ملاحظهای تصور کنید. وابسته نیست. به عنوان مثال، برخی تحقیقات نشان داده که ظاهر جسمی و جذابیت فیزیکی، ربطی به این موضوع ندارد. در واقع، یک مطالعه نشان داد که نوجوانانی که به عنوان “جذاب” شناخته میشدند، در رتبهبندی عزت نفس نسبت به همتایانشان امتیاز کمتری کسب کردند. به عبارت دیگر، حتی اگر فردی به نظر برای دیگران همه چیز را داشته باشد – شغل موفق، رابطه عاشقانه، زیبایی ظاهری، بدن سالم و ورزیده – ممکن است این وضعیت را به عنوان نقطه قوت خود در نظر نگیرد.
نشانههای داشتن عزت نفس بالا :
در اینجا چند نشانه وجود دارد:
- احساس راحتی که نظرات خود را بیان کنید، حتی اگر با دیگران متفاوت باشند.
- اطمینان از تواناییهای خود.
- مقاومت در برابر چالشها و عدم اجازه دادن به آنها که شما را عقب بیاندازند.
- عدم اجازه به یک پسرویی که باعث تغییر احساسات شما نسبت به خودتان شود.
- رفتار با خود با عشق و احترام، بدون اینکه خودتان را نامنهید یا بیاعتمادی به خودتان کنید.
- تمایل به تعیین حد و مرز در ارتباط با افرادی که به نظرتان ارزش و احترام قائل نیستند.
[elementor-template id=”3833″]
سلامت روان:
به گفته انجمن روانشناسی آمریکا،این ویژگی کلید سلامت روانی و رشد مثبت است. این امر ارزشمند است زیرا به شما کمک میکند تا مهارتهای مقابله را یاد بگیرید، با چالشها مقابله کنید و از دیدگاه منفی به موقعیتها نگاه کنید.
اگر عزت نفس بالاتری دارید، احساس نمیکنید که باید همواره بر تمرکز، سرزنش، یا تردید به خودتان تمرکز کنید، ناامیدی یا آشفتگی از موقعیتهایی که با آنها راضی نیستید. به شما سلطه نخواهد کرد. همچنین بهتر میتوانید با استرس و فشارهای مختلف، از جمله مواردی که از سوی مدرسه، کار، خانه یا همسالانتان بر شما وارد میشود، کنار بیایید.
فردی که عزت نفس بالایی دارد، به دنبال راهحلها و بهبودهای ممکن برای وضعیتهایی است که شاید ناکارآمد به نظر بیایند. به عنوان مثال، اگر در کار خود با مشکل مواجه شدهاید، شخصی با عزت نفس بالا ممکن است از رئیس خود کمک بخواهد تا راهحلهایی پیدا کند. در حالی که خود را به دلیل ناموفقیت درگیر سرزنش نمیکند.
بهعکس، فردی که عزت نفس پایینی دارد، گاهی در دام احساسات منفی درباره خودش گیر میافتد. در واقع، تحقیقات نشان میدهد که احساسات مثبت و احترام به خود، بهویژه در دوران کودکی، به شدت به سازگاری با چالشهای زندگی کمک میکند.
احترام به خود میتواند شما را آماده کند تا بفهمید اگر با چالشی روبهرو شدید،یا اگر کسی شما را رد کرد، و حتی اگر اشتباه کردید، این موارد پایان دنیا نیستند.
تأثیرات آن بر رفتار اجتماعی
عزت نفس بالا باور به خود و ارزشمندی وجود خود شماست. و این به شما کمک میکند تا رفتارهایی را که در رابطه با دیگران است (مانند بخشیدن و نشان دادن همدلی)، انعطافپذیری و نگرش مثبت را نیز تقویت کنید.
یک تحقیق در سال ۲۰۱۴ نشان داد که دانشآموزانی که این ویژگی را داشتند و با خانوادههایشان روابط محبتآمیز و حمایتی داشتند. در محیط مدرسه موفقتر عمل میکردند و سازگاری اجتماعی بهتری داشتند، که این موجب موفقیت در زندگی در محیطهای جدید شده بود.
رضایت از زندگی
این تجربه نیز به طور مستقیم با رضایت شما از زندگی و قابلیت حفظ نگرش مثبت در مواجهه با چالشها مرتبط است. تحقیقات نشان میدهد که داشتن عزت نفس بالا میتواند به طور مستقیم به سطح رضایت شما از زندگی، همچنین تواناییتان در حفظ دیدگاه مثبت نسبت به خود در موقعیتهای چالش برانگیز کمک کند.
استدلالها نشان میدهند که افرادی که از عزت نفس بالاتری برخوردارند، اغلب در محیط کار خود شادابتر هستند، روابط اجتماعی بهتری دارند و به طور کلی از نظر روانی و اجتماعی به وضعیت بهتری دست یافتهاند.